Кун пирки Етӗрне районӗнче сӳтсе явнӑ. Тупра ыйтӑвне район хыснин тупӑш пайне ӳстерес ыйтусемпе ӗҫлекен ведомствӑсен хушшинчи комисси ларӑвӗнче хускатнӑ. Комисси пайташӗсем ытти чух та ку ыйтупа пухӑнман мар-ха. Хальхи ларӑва вӗсем черетсӗр пуҫтарнӑ.
Лару Етӗрне район прокуратуринче иртнӗ. Унта район администрацийӗн пуҫлӑхӗ Владимир Кузьмин, район прокурорӗ Владимир Степанов, Федерацин налук службин районсем хушшинчи 8-мӗш инспекцийӗн пуҫлӑхӗ Татьяна Таранова, РФ Пенси фончӗн Етӗрне районӗнчи управленийӗн пуҫлӑхӗ Ирина Облинова тата райадминистрацин финанс пайӗн пуҫлӑхӗ Валентина Облинова хутшӑннӑ.
Ларӑва район хысни умӗнче тата Пенси фончӗпе налукҫӑсем умӗнче парӑма кӗнӗ предприяти пуҫлӑхӗсене чӗннӗ. Хушма тупӑшран илекен налукпа кӑна унта йыхравланисен парӑмӗ 5,9 миллион тенке ҫитнӗ иккен. Ларура пит хӗретме тивнисенчен хӑшӗсем парӑма ака уйӑхӗн 30-мӗшӗччен татма шантарнӑ.
Сӑнсем (8)
Вырӑс хӗрарӑмӗн чӑтӑмлӑхӗ пирки шывра та путмасть, вутра та ҫунмасть теҫҫӗ-ха. Анчах чӑваш хӗрарӑмӗсем те тӗлӗнмелле тӳсӗмлӗхпе, пултарулӑхпа, вӑй-халпа, талпӑнулӑхпа палӑраҫҫӗ.
Нумаях пулмасть Чулхулара штангӑна выртнӑ ҫӗртен тӗртсе ярассипе Пӗтӗм Раҫҫейри ӑмӑрту иртнӗ. Унта Чӑваш Енри ушкӑн та хутшӑннӑ. Йыша Етӗрнере ҫуралнӑ Евгения Савицкая кӗни пирки вырӑнтисем мӑнаҫланса пӗлтереҫҫӗ. Унтан та ытларах вӗсем ҫӗршыври ӑмӑртура Женя чи вӑйлисен йышне лекейнишӗн савӑнаҫҫӗ. Етӗрне пики ӑмӑртура чи вӑйлӑ пилӗк спортсменка шутне лекнӗ.
Пӗрремӗш вырӑна Тутарстанри Лариса Коткова, иккӗмӗшне Шупашкарти Анастасия Петрова, виҫҫӗмӗшне Ярославльти Екатерина Починкина йышӑннӑ.
Евгения пирки калаҫнӑ май вӑл «Ҫулталӑкри чи лайӑх тӳре» номинаицре ҫӗнтернине палӑртма кӑмӑллӑ.
Сӑнсем (4)
Пуш уйӑхӗн 25-мӗшӗнче культура ӗҫченӗсен уявӗ пулчӗ. Республикӑн Культура министерстви вара ялсенчи чи лайӑх культура учрежденийӗсене тата пултаруллӑ ӗҫченсене суйламалли конкурса пӗтӗмлетнине пӗлтерет.
Конкурса Чӑваш Енри 18 районтан 48 заявка тӑратнӑ, вӗсенчен 29-шӗ культура учрежденийӗсенчен, 19-шӗ культура ӗҫченӗнчен.
Тӳресем чи маттуррисене суйласа илни пирки пӗлтереҫҫӗ. Республикӑри «Чи лайӑх культурӑпа кану учрежденийӗ» ята Куславкка районӗнчи Кӗтеснерти, Тӑвай районӗнчи Турикас Тушкилти, Елчӗк районӗнчи Ҫирӗклӗ Шӑхальти клубсем тивӗҫнӗ. «Чи лайӑх вулавӑш» ята Йӗпреҫ районӗнчи Пысӑк Упакассинчи тата Етӗрне районӗнчи Пушкӑртри вулавӑшсене панӑ. «Чи лайӑх культура ӗҫченӗ» ята вара 12 ҫын илнӗ. Вӗсен хушшичне, сӑмахран, Пӑрачкав районӗнчи Лариса Карташова библиотекарь, Йӗпреҫ районӗнчи Хурамалти Культура ҫурчӗн пуҫлӑхӗ Надежда Керимова, Элӗк районӗнчи Ураскилтри Альбина Козлова библиотекарь тата ыттисем пур.
Етӗрне тӑрӑхӗнче ҫуралса ӳснӗ спортсменка Чӑваш Ен чысне тӗнче шайӗнче хӳтӗлесе маттурлӑхӗпе палӑрнӑ.
Лос-Анджелесра иртнӗ марафона 26 пин ҫын хутшӑннӑ. Ӑна, йӑлана кӗнӗ тӑрӑх, 1986 ҫултанпа ирттереҫҫӗ. Кӑҫал унта тӗнчери 50 ҫӗршыври спортсмен килнӗ.
Пирӗн ентеш Наталья Пучкова, Етӗрне тӑрӑхӗнче ҫуралса ӳснӗскер, Раҫҫейӗн пӗрлештернӗ командине кӗрсе марафон дистанцине чупнӑ. Наталья финиша иккӗмӗш ҫитнӗ. Унӑн кӑтартӑвӗ — 2 сехет те 34 минут та 33 ҫеккунт.
Пирӗн ентеш бронза призерӗнчен, Америкӑри Блейк Расселтан, финиша 24 ҫеккунт маларах ҫитнӗ. Марафонра Кени спортсменки Огле Кимайо ҫӗнтернӗ. Ҫапла ҫав, марафонсенчен чылай чухне Кени спортсменкисене ҫитекенни ҫук.
ЧР Спорт министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, ӑмӑрту вӑхӑтӗнче ҫанталӑк спортсменсемшӗн лайӑхах пулман. Марафон иртнӗ чухне сывлӑш температури 33 градуса хӑпарнӑ. Ҫавна пула финиша 50 яхӑн ҫӑмӑл атлет финиша ҫитеймен.
Етӗрне районӗнче Тӑван Ҫӗршывӑн Аслӑ вӑрҫи вӑхӑтӗнче виҫӗ ҫын Совет Союзӗн Геройӗ ятне илме тивӗҫлӗ пулнӑ: Тептӗ ялӗнче ҫуралса ӳснӗ Евгений Григорьевич Пайгусов гвардии майор (1913–1977), Кӗҫӗн Ямашра кун ҫути курнӑ Федот Никитич Орлов летчик (1913–1988) тата Чаканарта ҫуралса ӳснӗ Алексей Тимофеевич Якунин майор (1918–1945). Ҫак кунсенче Анат Мучар ялӗнче Совет Алексей Якунина халалласа йӗлтӗрпе ярӑнассипе ӑмӑртусем иртрӗҫ.
Хутшӑнакансем тӗрлӗ ҫултисем пулчӗҫ тесен йӑнӑшмӑпӑр — чи кӗҫӗнни Етӗрне хулинчи «Золотой ключик» (чӑв. Ылтӑн ҫӑра) ача пахчине ҫӳрекен Артемий Сергеев 5 ҫултине шута илсен чи асли вара 80 ҫулхи Тимофеев Александр Николаевич пулчӗ. Ватӑ ҫын ятарласа Чаканартан 10 ҫухрӑм йӗлтӗрпе килме те вӑй ҫитернӗ. Ҫавах та Александр Николаевича шеллерӗҫ, ӑмӑрту хуҫи Егоров Валерий Артемьевич ӑна кайран киле ҫитерсе яма шантарчӗ.
Пухӑннисене Мучар ял тӑрӑхӗн ертӳҫи Иван Ильич Лапташкин, Мӑн Чураш ял тӑрӑхӗн ертӳҫи Владимир Николаевич Черлаков тата трасса хуҫи Валерий Артемьевич Егоров саламларӗҫ.
Етӗрне районӗнчи Пӗрҫырланти Культура ҫуртӗнче Урапакасси ялӗнче ҫуралса ӳснӗ, Тимирязев ячӗпе хисепленсе тӑракан колхоз ертӳҫи, унтан Етӗрнери Энергонадзор ертӳҫи пулса тӑрӑшнӑ, район депутачӗ пулнӑ, чире пула вӑхӑтсӑр уйрӑлса кайнӑ Григорьев Сергей Станиславовича асӑнса пилӗк команда хушшинче волейбол ӑмӑртӑвӗ иртрӗ. Унта пӗрҫырлансен виҫӗ команди «Молодежь», «Заря», «Ветераны», Етӗрнери иккӗмӗш номерлӗ вӑтам шкулӑн тата Асламас ял тӑрӑхӗн ушкӑнӗ хутшӑнчӗ.
Пухӑннисене Пӗрҫырлан ял тӑрӑхӗн пуҫлӑхӗ Степанова Н. Ю., Сергей Григорьевӑн мӑшӑрӗ Ирина Григорьева, пӗр-пӗрне куллен пулӑшса пӗрле ӗҫленӗ тусӗсем — Етӗрнери БТИ директорӗ Шуверов В. Б., усламҫӑ Титов В. Т., Сӗнтӗрвӑрринчи сӗт-ҫу савут директорӗ Мурзин А. М., «Сурстройсервисӑн» тӗп инженерӗ Мурзин Н. М., отставкӑри полковник Охандеров Н. И., «Региональная распределительная сетевая компания» начальникӗ Козлов А. В., Палтайри вӑтам шкул директорӗ Ярославцева Г.
Юлашки вӑхӑтра республикӑра урнӑ чир пирки шавлаҫҫӗ. Чылай тӑрӑхра урнӑ тилӗ ҫынна, килти чӗрчунсене тапӑнать. Ҫавна май Михаил Игнатьев Элтепер Чӑваш Республикинче нарӑсӑн 16-мӗшӗнчен пуҫласа ака уйӑхӗн 16-мӗшӗччен тилӗсемпе кашкӑрсене персе вӗлерме ирӗк пани пирки те пӗлтернӗччӗ.
Ҫак кунсенче Муркаш, Шупашкар, Етӗрне районӗсенче чӗрчунсем урнӑ чирпе чирленине тупса палӑртнӑ. Унти хӑш-пӗр ялта карантин пулнине пӗлтернӗ. Ҫакӑн пирки ЧР Элтеперӗ Михаил Игнатьев нарӑсан 25-мӗшӗнче алӑ пуснӑ.
Документпа килӗшӳллӗн Етӗрне районӗнчи Тури Пӑрнаш тата Элешкушкӑнь ялӗсенче, Шупашкар районӗнчи Вӑрӑмту ялӗнче, Муркаш районӗнчи Милютакассинче карантин пулнине палӑртнӑ. Ҫакна урнӑ чире пӗтерес тӗллевпе тунӑ. Ҫав вырӑнсенче йытӑсемпе кушаксен куравне йӗркелеме, тискер чӗрчунсене тытма юрамасть.
Етӗрне районӗнчи Кӑкшӑм ялӗнчен аслӑ вӑрҫа 791 ҫын хутшӑннӑ, 354 салтак тӑван килне таврӑнайман, хыпарсӑр ҫухалнӑ е хаяр ҫапӑҫура пуҫне хунӑ. Вӑрҫӑра пуҫне хунисене асӑнса 1974 ҫулхи майӑн 9-мӗшӗнче Кӑкшӑмри Культура ҫурчӗ умӗнче палӑк ҫӗкленчӗ, унтанпа чылай ҫул иртрӗ, халӗ палӑк тавра пӗлӗтелле кармашакан чӑрӑшсем ӳсеҫҫӗ, йӗри-тавра ҫулленех чечексем ешереҫҫӗ.
Вӑрҫӑран таврӑннисем хальхи вӑхӑтра Ефим Никифорович Атласов, Михаил Артемьевич Васильев, Гурий Петрович Петров, Арсений Мартынович Мартынов тата хулара пурӑнакан Мефодий Иванович Ивановпа Василий Семенович Семенов Ҫӗнтерӳ кунне кӗтсе илме хатӗрленеҫҫӗ. Кӑкшӑмсем паттӑрсене манмаҫҫӗ. Мефодий Иванович Иванов ветеран вӑрҫӑ пӗтнӗренпе 70 ҫул ҫывхарнӑ ятпа Кӑкшӑмри пӗр кӳлӗ хӗррипе «Асӑну аллеи» йӗркеленӗ, 70 ҫамрӑк хыр лартса хӑварнӑ. Сӑмах май вӑл ертсе пынипе унччен те Анат урам хыҫӗнчи Ермекҫи ятлӑ вырӑнтан пуҫласа ҫырма айккипе чылай хыр лартса хӑварнӑ, вӗсем ҫак ҫулсенче самаях вӑй илнӗ.
Районта ял тӑрӑхӗсенчи художествӑ коллективӗсем кӳршӗри ялсенче хӑйсен пултарулӑхӗпе паллаштарасси йӑлана кӗнӗ.
Ӗҫсӗрлӗх ыйтӑвӗ кашни ҫулах ҫивӗч пулнӑ темелле. Уйрӑмах — ялсенче. Унти вӑйпитти арҫынсем ҫакна пулах ют хулана куҫ хываҫҫӗ, пысӑк укҫа ӗҫлесе илме тухса каяҫҫӗ. Ӗҫ вырӑнӗ сӗнмеҫҫӗ мар-ха, анчах чылайӑшне шалӑвӗ тивӗҫтермест ахӑр. Кӑҫал ӗҫсӗрлӗх ыйтӑвӗ еплерех?
Чӑваш Енре кӑҫалхи пуш уйӑхӗн 2-мӗшӗ тӗлне ӗҫсӗрлӗх 0,75 процентпа танлашнӑ. Пӗтӗмпе 5108 ҫынна шута илнӗ.
Кун пирки халӑха ӗҫпе тивӗҫтерекен патшалӑх служби пӗлтерет. Унӑн официаллӑ сайтӗнче кӑтартнӑ тӑрӑх, 4052 ҫын тулли мар ӗҫ кунӗпе тӑрӑшать.
Пӗтӗмпе республикӑра 13909 ӗҫ вырӑнӗ сӗнеҫҫӗ. Ӗҫпе тивӗҫтерекен 1851 ҫын ваканси пурри пирки пӗлтернӗ.
Официаллӑ информаци тӑрӑх, ӗҫсӗрлӗх кӑтартӑвӗ Муркаш районӗнче пӗчӗк — 0,28%. Унтан списока Вӑрмар тата Ҫӗрпӳ районӗсем тӑснӑ. Унта ку кӑтарту 0,29 процентпа танлашнӑ. Етӗрне, Куславкка районӗсенче — 0,37%, Ҫӗмӗрле районӗнче — 0,48%.
Паян, пуш уйӑхӗн 2-мӗшӗнче, Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ артистки, К.В. Иванов ячӗллӗ Чӑваш академи драма театрӗнче вылякан Василиса Петрова 55 ҫул тултарать. Юбилей ячӗпе ӑна ӗҫтешӗсем ыран «Шанель пике» спектакль умӗн саламлӗҫ.
Василиса Петрова Етӗрне районӗнчи Ванькушкӑнь ялӗнче ҫуралнӑ. 1983 ҫулта Мускаври М.С. Щепкин ячӗллӗ Аслӑ театр училищине вӗренсе пӗтернӗ хыҫҫӑн Чӑваш патшалӑх академи драма театрне ӗҫлеме килнӗ. Унтанпа Василиса Петрова чылай сӑнара калӑпланӑ. Ҫав шутра Н. Терентьевӑн «Пушар лашинче» — Ливадине, А. Заридзен «Вунсарккӑрта чухӗнче» — Маринӑна, Ф. Достоевский «Юрату мар ку — чирӗнче» — Аделаидӑна тата ытти асра юлмалли самай роле те вӑл ӗнентерӳллӗ вылянӑ. Ыранхи «Шанель пикере» 55-ри артистка Нина Андреевна пулса сцена ҫине тухӗ.
Василиса Петрован хӑйне евӗрлӗхӗ шутне унӑн хаваслӑхне, шӳтлес ӑсталӑхне, чеченлӗхне кӗртеҫҫӗ. Вӑл психологи тӗлӗшӗнчен кӑткӑс сӑнарсене те, кулӑшлисене те пӗр пек ӗнентерӳллӗ вылять. Вӑл эпизодла сӑнарпа та асра юлма пултарни те ку енпе театрсем хушшинчи конкурса ҫӗнтерни те ҫавнах ҫирӗплетет.
+0.3 °C